Španski farmeri pridružili su se kolegama širom Evrope tako što su blokirali saobraćaj i zapalili gume na nekoliko velikih saobraćajnica i autoputeva oko Madrida i Barselone, kao i u regionima Kastilja-La Manča, Valensija, Aragon, La Rioha i Mursija.
Na talasu njihovog nezadovoljstva raste i podrška desnici, čija se dva tabora “otimaju” oko glasova poljoprivrednika.
Kao i u drugim zemljama EU, Španci su započeli protest nezadovoljni visokim troškovima proizvodnje, komplikovanom birokratijom i nelojalnom konkurencijom van Unije, prenosi Reuters.
“U cijeloj EU, ali sa različitim nijansama, imamo iste problem”, rekao je za javni servis TVE Donasijano Duho, potpredsednik udruženja poljoprivrednika ASAJA, jednog od najvećih u Španiji.
ASAJA i druga udruženja pozvali su na proteste od četvrtka, ali su mnogi farmeri već u utorak izašli na puteve sa svojim traktorima, otežavši saobraćaj širom zemlje od Sevilje i Granade na jugu do Đirone, blizu francuske granice, saopštila je saobraćajna policija. Blokirano je najmanje 14 autoputeva.
Ministarstvo poljoprivrede saopštilo je u utorak da će podijeliti dodatnih 269 miliona evra pomoći za skoro 140.000 farmera kao pomoć ublažavanju posljedica dugotrajne suše i rata u Ukrajini.
Jedan od nezadovoljnih farmera, Manuel Zamudio (46) iz gradića Ronda na jugu zemlje okrivio je velike maloprodajne lance za tešku situaciju, optužujući ih da manipulišu tržištem.
“Političari brinu samo o velikim lancima. Nas poljoprivrednike su prodali”, rekao je on, prenosi Reuters.
U Đironi je stotine traktora prodefilovalo sa natpisima poput “Bez farmera nema hrane” i blokiralo autoput, dok su demonstranti palili granje i gume.
Poljoprivrednici takođe krive komplikovane propise koje im je nametnula EU radi zaštite životne sredine, što ih čini manje konkurentnim od proizvođača u drugim dijelovima svijeta, kao što su Latinska Amerika ili zemlje Evrope van Unije.
“Provodimo više vremena baveći se papirologijom nego u polju”, rekla je poljoprivrednica Eva Garsija iz Vitorije za Reuters, dodajući da farmere guši Zajednička poljoprivredna politika EU.
Nemire su odlučile da iskoriste dvije desničarske struje u zemlji, Voks i Narodna partija (PP), koje se bore da postanu “barjaktari” potlačenih seljaka pred regionalne izbore u Galiciji 18. februara, prenio je Euronews.
Da nezadovoljstvo naroda ide prilog prije svega PP-u govori i najnovija februarska anketa El Paisa i Kadene SER, po kojoj bi Narodna partija osvojila najviše glasova na parlamentarnim izborima i to 34,4 odsto, dok bi vladajuća Socijalistička stranka (PSOE) premijera Pedra Sančeza bila na drugom mjestu sa 30,5 odsto glasova.
U odnosu na juni 2023. PP je ojačao za 1,3 odsto, a PSOE oslabio za 1,2. Nijedna od te dve partije u tom slučaju ne bi mogla sama da formira vladu, dok je Voks trenutno na trećem mjestu sa 11,8 odsto podrške, prema istoj anketi.
Lider PP-a Alberto Nunjez Feiho je na turneji po selima Galicije paralelno sa demonstracijama, gdje napada vladu u Madridu da je previše “urbana” i da nije branila proizvode španskih farmera od francuskih poljoprivrednika.
Naime, bijesni Francuzi su tokom svojih protesta uništavali tovare uvozne robe u kamionima, među kojima je bilo dosta španske.
Oko paradajza je izbio i diplomatski incident, kada je francuska ministarka životne sredine Segolen Roajal kritikovala kvalitet organskih proizvoda iz Španije. Nakon toga ju je španski premijer Pedro Sančez pozvao da lično proba paradajz i uvjeri se u njegov kvalitet.
PP je, prateći razvoj situacije, okupila odbornike svoje stranke iz 12 opština u Galiciji u kojima je na vlasti. Nakon sastanka je najavljen “šok plan” koji uključuje 15 mjera “za rješavanje krize u poljoprivrednom sektoru”, sa inicijativama usmjerenim protiv vlade, piše El Pais.
Između ostalih mjera, PP traži ukidanje poreza na plastiku, smanjenje PDV-a na meso i mliječne proizvode, zahtijeva hitnu isplatu odštete za proizvode koji su pretrpjeli napade na francuskoj teritoriji, preispitivanje zakona o lancu bezbjednosti hrane, plan poljoprivrednog osiguranja i reforma takozvane PERTE (Strateškiih projekata za ekonomski oporavak i transformaciju) koji se finansiraju iz evropskih fondova.
Feiho je započeo svoju kampanju u ponedjeljak na farmi u Lalinu u Pontevedri, gdje je iskoristio priliku da napadne Vladu.
“Agrarna politika ne može da se smišlja iz kancelarije sa pogledom na madridsko šetalište Kasteljana, već dolaskom na selo i sklapanjem saveza sa poljoprivrednicima”, rekao je lider PP u nastupu na njivi pored traktora.
Kao što je njegov prethodnik na čelu partije Pablo Kasado uradio tokom predizborne kampanje u Kastilji i Leonu prije dvije godine, Feiho je za dio problema stočara okrivio ministre u vladi Pedra Sančeza, posebno ministra za potrošačku politiku Alberta Garsona, koji je promovisao smanjenje potražnje za mesom.
Feiho je takođe naveo da odbijanje vlade da smanji PDV na meso otežava situaciju u poljoprivredi.
“Primjećujemo da centralna vlada posvećuje malo vremena farmerima i rančerima i da ih tretira sa prezirom. Ono što se dešava u Francuskoj sa španskim proizvodima je za žaljenje i vlada je veoma meka prema tome. Takođe se suočava sa uvredama francuske ministarke”, kazao je on i podsjetio na njeno vrijeđanje španskog paradajza.
Sa druge strane desničarskog spektra, Voks, na čijem je čelu Santijago Abaskal Konde, je najavio da će 14. februara poslati u Brisel svoja četiri ministra u regionalnim vladama.
U pitanju su ministar poljoprivrede, stočarstva i ruralnog razvoja Kastilje i Leona Herardo Duenjas, ministar poljoprivrede, stočarstva i hrane Aragona Anhel Samper, ministar poljoprivrede, stočarstva i ribarstva pokrajine Valensije Hose Luis Agire i ministar za upravljanje šumama i ruralnim sredinama Ekstremadure Ignasio de Iguero.
Oni će se u sjedištu EU sastati se sa komesarom za poljoprivredu i ruralni razvoj, Janušem Vojčehovskim iz Poljske.
Abaskalova ekspedicija imaće određenu prednost pošto Vojčehovski pripada konzervativnoj stranci Pravo i pravda (PiS), integrisanoj u grupu ECR (Evropski konzervativci i reformisti) Evropskog parlamenta, čiji je Voks član.
Prema saopštenju španskih populista, njihova četiri predstavnika će iznijeti svoje primjedbe na Zajedničku poljoprivrednu politiku (CAP) EU i izložiti Vojčehovskom kakvo je “gušenje” pretrpjelo špansko selo.
Abaskal je takođe najavio da će se njegova stranka pridružiti demonstracijama koje će narednih dana širom Španije organizovati velike agrarne organizacije ASAJA, COAG i UPA, kao i druga udruženja, po uzoru na “mobilizaciju” kolega iz Francuske, Holandije, Poljske i Rumunije.
Voks se slaže sa nekima mjerama koje je predložio PP, kao što je potreba za “nacionalnim paktom o void”.
El Pais taj prijedlog opisuje kao pokušaj da se preispitaju trgovinski sporazumi sa trećim zemljama (van EU), a posebno ograničavanje ulaska hrane iz Maroka. Takođe se predlaže neka forma poljoprivredne autarkije, to jest prehrambene autonomije Španije.
Za razliku od Feihoa, Abaskal se ne ograničava na kritike Sančezove vlade, već napada politiku EU.
On pored vladajućih socijalista krivi i PP jer, po njemu, obje partije glasaju istovjetno u 87,6 odsto slučajeva u Evropskom parlamentu.
Voks sada pokušava da iskoristi svoju kritiku poljoprivredne politike EU na izborima u Galiciji, predlažući na primjer radikalno smanjenje poreza ili legalizaciju lova na vukove i divlje svinje.
(nezavisne.com)