Saveznici (i zapadni i istočni) znali su za koncentracione logore za Jevreje u Drugom svjetskom ratu dvije i po godine prije nego što je otkriven prvi takav logor u Evropi, pokazuju novi dokumenti.
U novoj knjizi “Ljudska prava nakon Hitlera: Izgubljena istorija suđenja Osovini zla” istoričarka Dan Plesch tvrdi da su saveznici znali da je ubijeno bar dva miliona Jevreja, te da su bili ugroženi životi još pet miliona.
Plesh je direktor Centra za međunarodne studije i diplomatiju pri Londonskom univerzitetu, a za istraživanje do sada skrivenih dokumenata morao je od UN komisije da traži posebnu dozvolu.
“Ovo što sada imamo jeste odličan ‘alat’ za borbu protiv onih koji poriču postojanje Holokausta”, ističe Pleš i otkriva da do sada čak ni njemačke vlasti nisu imale uvid u ove dokumente, jer su bili dostupni isključivo savezničkim državama.
Javnosti će biti predstavljeni i do sada neobjavljeni dokumenti UN o ranim danima Holokausta – riječ je o desetak hiljada dosijea, koji su nakon Drugog svjetskog rata bili prošvercovani iz država Istočne Evrope.
To su zapisi koji datiraju do 1943. godine, a otvara ih Biblioteka Wiener, organizacija koja prati antisemitsko djelovanje već više od osamdeset godina.
Novi dokumenti pokazuju i to da Velika Britanija i SAD nisu bile prve zemlje koje su tražile suđenja nacistima, kako se to do sada mislilo, već su takvi zahtjevi došli prvo iz Poljske i Kine.
Još jedna manje poznata činjenica, koja je zabilježena u knjizi, ali i u bibliotekarskim dokumentima, jesu suđenja za seksualne zločine i nasilje u ratu.
Zapisi govore o masovnim silovanjima u koncentracionim logorima Treblinka i Auschwitz. Te informacije prikupila je poljska vlada u egzilu za vrijeme rata.
Dokumenti su sada dio kataloga UN Komisije za ratne zločine, a ogromna zbirka koja broji više od 900 gigabajta arhiva i 2.000 stranica u PDF formatu, dostupna je onlajn na službenom sajtu te organizacije.
Krajem četrdesetih godina, nakon rata, SAD i Velika Britanija smanjile su intenzitet proganjanja i osuđivanja nacista i preusmjerile svoj fokus na novog neprijatelja – prioritet je postao antikomunizam, a ne suđenja nacistima.
Zbog toga su, navode istoričari, mnogi ratni zločini u vezi sa Holokaustom ostali nezabilježeni.
(fokus.ba)
