Na današnji dan 1999. godine, odlukom Međunarodnog arbitražnog tribunala, grad Brčko dobio je status distrikta u BiH u zajedničkom vlasništvo Srpske i FBiH.
Brčko distrikt je službeno osnovan 8. marta 2000. godine nakon međunarodne arbitraže za Brčko i formiran na cijeloj teritoriji bivše opštine Brčko.
Tokom rata u Bosni i Hercegovini oko 48 procenata teritorije opšine, kao i sam grad Brčko, bilo je pod kontrolom Vojske Republike Srpske, a ostatak pod kontrolom Armije RBiH.
Prema Statutu Brčko distrikta BiH, kojeg je proglasio Robert V. Farand, prvi supervizor za Brčko, jedinstvena je upravna jedinica lokalne samouprave pod suverenitetom Bosne i Hercegovine. Ima vlastitu multietničku upravu, policiju i pravosuđe. Distrikt nema drugu zastavu ili grb osim zastave i grba Bosne i Hercegovine.
U martu 2009. Distrikt Brčko BiH zvanično je unesen u Ustav BiH. Bila je to prva promjena dejtonskog Ustava koja je usvojena u Parlamentarnoj skupštini BiH dvotrećinsko većinom parlamentaraca, iz oba entiteta.
-Usvajanje ovog amandmana osigurava da status i ovlaštenja Brčko Distrikta BiH, kako su propisani odlukom arbitražnog tribunala za spor oko međuentitetske linije razgraničenja u oblasti Brčkog, budu inkorporirani u Ustav te da ih Ustavni sud BiH može štititi – izjava je tadašnjeg predsjedavajućeg Savjeta ministara BiH Nikole Špirića.
Državljani entiteta
Stanovnici Distrikta mogu biti državljani entiteta i Bosne i Hercegovine. To je posebno važno na izborima, kada Brčaci na osnovu entitetskog državljanstva glasaju za za opciju RS ili FBiH.
Prema popisu stanovništva iz 2013. godine Brčko ima 83.516 stanovnika, od kojih se 42,4 odsto izjašnjavaju kao Bošnjaci, a 34,6 Srbi.
Prema programu obilježavanja 24. godišnjice Distrikta, večeras u 20 časova na Trgu mladih zakazan je koncert Halida Bešlića.
U Budžetu Brčkog za ovu godinu planirani su ukupni rashodi i izdaci 399.431.299 KM, što je za 76,5 miliona više nego prošle godine.
Pomirenje i politika
Deceniju unazad, Brčko je u međunarodnim, ali i pojedinim domaćim političkim krugovima, važilo za primjer “postkonfliktnog pomirenja u BiH”. Međutim, od prije nekoliko godina, Distrikt se spominje u kontekstu “presijecanja Republike Srpske na pola” odnosno priča o secesionizmu i mogućem sukobu.
– Ponavljam i pozivam, po ko zna koji put, na hitno raspoređuvanje EUFOR ili NATO vojnika na područje Brčko distrrikta BiH, kao najefikasniji odgovor na Dodikove ratne ideje o secesiji. To bi bila preventivna aktivnost u cilju očuvanja mira i stabilnosti u BiH, regionu i EU – poručio je u decembru prošle godine Denis Zvizdić, predsjedavajući Predstavničkog doma BiH.
Da međunacionalne varnice u Distriktu i te kako sijevaju, vidjelo se i prije nekoliko dana, kada je defileom obilježen Dan nezavisnosti BiH, koga Srbi ne priznaju. Da stvar bude gora, defile je bio pod vođstvom Sanina Muse, bivšeg pripadnik zloglasnog odreda “Еl mudžahid”, zbog čega su reagova boračka udruženja u Srpskoj.
“Svijetli primjer koji tamni”
Dojče vele je u ljeto 2011. objavio tekst “Brčko Distrikt – Svijetli primjer koji tamni”.
– Zamišljen kao mjesto novog početka i integrisanja zaraćenih nacionalnih zajednica, kao svijetli primjer za cijelu BiH, Brčko Distrik je pozitivan primjer, ali sve više liči na ostale dijelove razjedinjene BiH. Nakon međunarodne arbitraže za Brčko, marta 2000. godine ovaj grad postao je mjesto izgradnje građanskog i višenacionalnog društva. Danas, Brčko ima glomaznu administraciju i korupciju, nezapočete kapitalne infrastrukturne projekte i 12.000 nezaposlenih – navodi se u pomenutom tekstu.
(srpskainfo.com)
